Latince (Botanik) İsim: Prunus Armeniaca
Bitki Ailesi: Rosaceae
Yaygın Ekstraksiyon Yöntemi: Soğuk sıkım
Tipik Olarak Kullanılan Bitki Bölümü: Çekirdek
Renk: Berrağa yakın sarı renk
Aromatik Özellik: Nutty aroma
Kayısı ağacının gerçek kökeni hala tartışmalıdır. Bazı tarihi kaynaklar, kayısıların M.Ö. 3000'den önce ilk yetiştirildiği yer olarak Hindistan'ı gösterir. Bazı kaynaklar ise Çin'de ortaya çıktığına inanmaktadır. Çince sözlük kayısı kelimesini "eğitim çemberi" olarak tanımlar. Kayısının okulla olan bu bağlantısı, öğrencilerini bir kayısı ağacının altında uygun fiyatlı bir "özel okulda" toplayıp eğitimler veren Çinli filozof ve tutkulu öğretmen Konfüçyüs'e dayandırılmaktadır (M.Ö. 551–479). "Üç Krallık Dönemi" nin Çinli bir doktoru olan Dong Feng'in hastalarını hastalıklarından kurtulduktan sonra bahçesine kayısı ağaçları dikmeye davet ettiği biliniyor.
Birçok uzman, kayısının Anadolu’ya Büyük İskender’in Asya Seferleri sırasında getirildiğini ileri sürer. Bu görüşe göre, Makedonya Kralı Büyük İskender, ordusuyla birlikte M.Ö. 334 yılında başlattığı ünlü Asya Seferleri sırasında İran ve Transkafkaslar yoluyla Anadolu’ya getirmiştir.
Bir diğer görüşe göre Romalılar Yakın Doğu da denilen Suriye, İran ve Kafkasya’yı egemenlikleri altına alabilmek için M.Ö. 2. yüzyıldan itibaren oldukça fazla uğraş vermişlerdir. Askeri açıdan sürekli hareketli olan Yakın Doğu’da görev yapan Romalı askerler, ilk defa gördükleri kayısıyı, beraberinde götürerek kayısının yayılmasını sağlamışlardır.
Kayısı çekirdeği yağı, geleneksel Çin tıbbında şişlik, ülser, tümör ve diğer kötü huylu büyümeleri tedavi etmek için kullanılmıştır; bu, tüm dünyayı dolaşan ve 17. yüzyıl İngiltere'sinde de aynı amaçla kullanılmaya devam eden eski bir uygulamadır.
Ayurveda gibi diğer geleneksel tıp yaklaşımları, yaşlanma görünümünü yavaşlatmaya yardımcı olması için kayısı çekirdeği yağının nemlendirici özelliklerini ve genel sağlığı iyileştirmek için bağışıklık artırıcı özelliklerini kullanır.
Türkiye bugün dünyada en büyük kayısı üreticisi konumundadır.
Kayısı çekirdeği yağı içeriğindeki zengin yağ asitleri sayesinde birçok fayda sunmaktadır.
ANAHTAR BİLEŞENLER / AKTİF MADDELER
FAYDALAR
Kayısı çekirdeği yağı içerdiği linoleik ve linolenik yağ asitleri sayesinde saçların sağlıklı kalmasına yardımcı olur [5] [6].
UYARILAR
AKADEMİK ARAŞTIRMALAR
[1] V. Raj, A. Jain, J. Chaudhary (2012). Prunus Armeniaca (Apricot): An Overview. Journal of Pharmacy Research 2012,5(8),3964-3966.
[2] Kalyoncu HI, Akbulut M, Coklar H, Antioxidant capacity, Total phenolic and some chemical properties of semi matured Apricot cultivation Grown in Malatya Turkey, World Applied science Journal, 6, 2009, 519-523.
[3] Yigit D, Yigit N, Mavi A , Antioxidant and antimicrobial activities of bitter and sweet Apricot ( Prunus armeniaca L.) kernel, Brazilian Journal of medical and Biological Research, 42, 2009, 346-352.
[4] H. H. Lee, J. H. Ahn, A. R. Kwon, E. S. Lee (2014). Chemical Composition and Antimicrobial Activity of the Essential Oil of Apricot Seed. September 2014, Phytotherapy Research 28 (12).
[5] Sardesai VM, The essential fatty acids, Nutr Clin Pract, 1992, 7, 179.
[6] Ryu, H.S.; Jeong, J.; Lee, C.M.; Lee, K.S.; Lee, J.-N.; Park, S.-M.; Lee, Y.-M (2017). Activation of Hair Cell Growth Factors by Linoleic Acid in Malva verticillata Seed. Molecules 2021, 26, 2117.
[7] T. G. Dikme, R. Dikme, H. Aslan. The Effect of Apricot Seeds on Human Health. Journal of Inonu University Health Services Vocational School, ISSN: 2147-7892, Volume 8, Issue 1 (2020) 175-188.
[8] Raj V, Jain A, Chaudhary J. Prunus armeniaca (apricot): An overview, Journal of Pharmacy Research, 2012;5(8):3964–3966.
