Latince (Botanik) İsim: Rosmarinus Officinalis
Bitki Ailesi: Lamiaceae
Yaygın Ekstraksiyon Yöntemi: Buharla Distilasyon
Tipik Olarak Kullanılan Bitki Bölümü: Yapraklar ve Çiçekler / Tomurcuklar
Renk: Berrak
Aromatik Özellik: Taze, otsu, kafurlu, hafif çiçeksi ve şifalı koku
Biberiyenin Latince ismi, “deniz nemi” anlamına gelir. Çünkü biberiye genellikle deniz kıyısında yetişir. Anayurdu Akdeniz havzası olup ülkemizde Batı ve Güney Anadolu kıyı şeridinde yetişen, çok yıllık, çalı görünüşlü bir bitkidir. Kumlu, balçıklı toprakları sever, ılıman iklim bitkisidir. 2 m’ye kadar boylanabildiği ve kışın yapraklarını dökmediği için bahçelerde süs ve çit bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Mart ayından Temmuz ayına dek açan küçük çiçekleri mavi ya da eflatun renklidir.
Biberiye, Lamiaceae familyasına ait olan ve uzun süredir tüm dünyada yaygın olarak yetiştirilen ve kullanılan önemli tıbbi ve aromatik bir bitkidir.
Tarihsel olarak biberiye, eski Yunanlılar, Mısırlılar, İbraniler ve Romalılar tarafından kutsal kabul edildi ve pek çok amaç için kullanıldı. Yunanlılar, hafızayı geliştirdiğine inandıkları için, okurken başlarının etrafına biberiye çelenkleri takarlardı. Hem Yunanlılar hem de Romalılar, biberiyeyi neredeyse tüm festivaller ve düğünlerde yaşam ve ölümün bir hatırlatıcısı olarak kullanırlardı. Akdeniz'de, biberiye yaprakları ve biberiye yağı, mutfaklarda yaygın olarak kullanılmıştır. Mısır'da bitki ve özleri tütsü için kullanılırdı. Orta Çağ'da biberiyenin vebayı engelleyebileceğine inanılıyordu. Bu inançla, biberiye dalları hastalığı uzak tutmak için genellikle zeminlere serpilir ve kapı aralıklarına bırakılırdı.
Antimikrobiyal, antienflamatuar ve antioksidan özellikleri nedeniyle kozmetikte ve geleneksel tıpta medeniyetler boyunca kullanılmıştır. 16. yüzyıl insanları, mikrop kavramından habersiz olmalarına rağmen, biberiyeyi özellikle hastalıktan muzdarip kişilerin odalarında zararlı bakterileri yok etmek için kullanmışlardır. Binlerce yıldır halk tıbbı, biberiyeyi, hafızayı geliştirme, sindirim sorunlarını yatıştırma ve ağrıyan kasları rahatlatma amaçları için de kullanmıştır.
Günümüzde, bazı yiyeceklere baharatlı veya hafif tıbbi bir tat katmak için kullanılan bir mutfak bitkisi olmasının yanı sıra pek çok sağlık faydası için de kullanılmaktadır.
ANAHTAR BİLEŞENLER / AKTİF MADDELER
FAYDALAR
Mikrop öldürme özelliğinin yanı sıra aknelerin azalmasına yardımcı olur. [3]
Yaşlanma belirtisi olan ince çizgilerin görünümünü azaltmaya, cildinizin beslenmesine, sıkılaşmasına ve ışıldamasına yardımcı olur.
Ağrılı kaslar için masaj yağı olarak kullanabilirsiniz.
Elleriniz veya ayak parmaklarınız üşüyorsa, seyreltilmiş biberiye yağı ile masaj yapmak onları ısıtmaya yardımcı olabilir. [6] [7]
Biberiye yağı, testosteronun bir yan ürününün saç dökülmesinin nedeni olan saç köklerine saldırmasının önlenmesine ve androjenetik alopesi tedavisine destek olur [8]. Kafa derisinde oluşan kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olur. [9]
Yapılan bir araştırmada saç dökülmesi olan hastalar yedi ay boyunca her gün biberiye yağı karışımını saç derisine sürdüklerinde, %44'ü saç dökülmesinde iyileşme gösterdi. [10] [11]
Antik Yunanistan ve Roma'da biberiyenin hafızayı güçlendirdiği düşünülüyordu. Biberiye yağı, canlandırıcı, tazeleyici, uyarıcı özelliği ile uzun mesafeler ve uzun çalışma seansları için iyi bir seçimdir [12]. Araştırmalar, biberiye yağını solumanın düşünme, konsantrasyon ve hafıza için önemli bir beyin kimyasalı olan asetilkolinin parçalanmasını önlemeye yardımcı olduğunu [13] ve konsantrasyon ve bilgi hatırlama oranlarının artmasına yardımcı olduğunu [14] gösteriyor. Buhurdanlık veya elektrikli difuzörünüzde suya 6-10 damla damlatarak kokusunun bulunduğunuz ortama yayılmasını sağlayabilirsiniz.
Biberiye yağını koklamak, stresli durumlarda stres seviyenizi azaltmaya yardımcı olur. [15] [16]
Araştırmalar, biberiye yağının şişlik, ağrı ve sertliğe yol açabilecek doku iltihabını azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bunu, iltihaplı kimyasalları serbest bırakmak için beyaz kan hücrelerinin yaralı dokulara göçünü engelleyerek yapabilir. Romatoid artrit, vücudunuzun kendi bağışıklık sisteminin dizler ve diğer eklemler gibi dokulara saldırarak eklem astarına zarar verdiği ve iltihaplanmaya neden olduğu bir otoimmün durumdur. Biberiye yağı, romatizma ve artrit gibi sağlık sorunlarından kaynaklanan ağrıların azaltılmasına destek olur. [17] [18]
UYARILAR
AKADEMİK ARAŞTIRMALAR
[1] L. Faleiro, G.M. Miguel, C.A.C. Guerrero and J. Brito. Antimicrobial activity of essential oils of Rosmarinus officinalis L., Thymus mastichina L. ssp. Mastichina and Thymus albicans. In: Proceedings of the II WOCMAP congress on medicinal and aromatic plants; Part 2: pharmacognosy, pharmacology, phytomedicine, toxicology; Mendoza, Argentina, (1999).
[2] B. Bozin, N. Mimica-Dukic, I. Samojlik and E. Jovin, Antimicrobial and antioxidant properties of rosemary and sage (Rosmarinus officinalis L. and Salvia officinalis L., Lamiaceae) essential oils. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 55, 7879–7885 (2007)
[3] Tsai T.H., Chuang L.T., Lien T.J., Liing Y.R., Chen W.Y., Tsaicorresponding P.J. (2013). Rosmarinus officinalis Extract Suppresses Propionibacterium acnes–Induced Inflammatory Responses. J Med Food. 2013 Apr; 16(4): 324–333.
[4] Shin B.C., Lee M.S. (20/07). Effects of aromatherapy acupressure on hemiplegic shoulder pain and motor power in stroke patients: a pilot study. J Altern Complement Med. 2007 Mar;13(2):247-51.
[5] Raskovic A., Milanovic I., Pavlovic N., Milijasevic B., Ubavic M., Mikov M. (2015). Analgesic effects of rosemary essential oil and its interactions with codeine and paracetamol in mice. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2015 Jan;19(1):165-72.
[6] Angerer T.S., Deckers B., Henes J., Helmert E., Vagedes J. (2017). Effect of topical rosemary essential oil on Raynaud phenomenon in systemic sclerosis. Complement Ther Med. 2018 Oct;40:191-194
[7] Lahlou S., Figueiredo A.F., Magalhães P.J.C., Cardoso J.H.L. (2002). Cardiovascular effects of 1,8-cineole, a terpenoid oxide present in many plant essential oils, in normotensive rats. Can J Physiol Pharmacol. 2002 Dec;80(12):1125-31.
[8] Murata K., Noguchi K., Kondo M., Onishi M., Watanabe N., Okamura K., Matsuda H. (2013). Promotion of hair growth by Rosmarinus officinalis leaf extract. Phytother Res. 2013 Feb;27(2):212-7.
[9] Panahi Y., Taghizadeh M., Marzony E.T., Sahebkar A. (2015). Rosemary oil vs minoxidil 2% for the treatment of androgenetic alopecia: a randomized comparative trial. Skinmed. Jan-Feb 2015;13(1):15-21.
[10] Harries M. Ji, Sun J., Paus R., King Jr L.E. (2010). Management of alopecia areata. BMJ. 2010 Jul 23;341:c3671.
[11] Hay I.C., Jamieson M., Ormerod A.D. (1998) Randomized trial of aromatherapy. Arch Dermatol, 1998 Nov;134(11):1349-52.
[12] Sayorwan W., Ruangrungsi N., Piriyapunyporn T., Hongratanaworakit T., Kotchabhakdi N., Siripornpanich V. (2013). Effects of inhaled rosemary oil on subjective feelings and activities of the nervous system. Sci Pharm. Apr-Jun 2013;81(2):531-42
[13] Moss M., Oliver L. (2012). Plasma 1,8-cineole correlates with cognitive performance following exposure to rosemary essential oil aroma. Ther Adv Psychopharmacol, 2012 Jun; 2(3):103-13.
[14] McCaffrey R., Thomas D.J., Kinzelman A.O. (2009). The effects of lavender and rosemary essential oils on test-taking anxiety among graduate nursing students. Holist Nurs Pract. Mar-Apr 2009;23(2):88-93.
[15] Smith T.W., Houston B.K., Zurawski R.M. (1984). Finger pulse volume as a measure of anxiety in response to evaluative threat. Psychophysiology. 1984 May;21(3):260-4.
[16] Atsumi T., Tonosaki K. (2007). Smelling lavender and rosemary increases free radical scavenging activity and decreases cortisol level in saliva. Psychiatry Res. 2007 Feb 28;150(1):89-96.
[17] Takaki I., Bersani-Amado L.E., Vendruscolo A., Sartoretto S.M., Diniz S.P., Bersani-Amado C.A., Cuman R.K.N. (2008). Anti-inflammatory and antinociceptive effects of Rosmarinus officinalis L. essential oil in experimental animal models. J Med Food. 2008 Dec;11(4):741-6
[18] Metin Z.G., Ozdemir L. (2016). The Effects of Aromatherapy Massage and Reflexology on Pain and Fatigue in Patients with Rheumatoid Arthritis: A Randomized Controlled Trial. Pain Manag Nurs. 2016 Apr;17(2):140-9.
