Kekik Uçucu Yağı

Latince (Botanik) İsim:  Origanum vulgare

Bitki Ailesi:  Lamiaceae

Yaygın Ekstraksiyon Yöntemi:  Buharla distilasyon

Tipik Olarak Kullanılan Bitki Bölümü:  Yapraklar ve çiçekler

Renk:  Soluk sarı

Aromatik Özellik:  Sıcak, otsu, baharatlı, güçlü aroma 

Kekiğin botanikteki Latince ismi Origanum vulgare, "buruk bitki" anlamına gelen Yunanca origanon teriminden türemiştir. Etimolojik olarak kelime Eski Yunanca'da "dağ" anlamına gelen "oros" ve "sevinç" anlamına gelen "ganos" kelimelerinden türetilmiştir. Birleştirildiğinde, "dağın parlaklığı" veya "dağların neşesi" anlamına gelir.

Yunan efsanesine göre, Tanrıça Afrodit kekiği insanlığın hayatını daha mutlu kılmak için bir mutluluk sembolü olarak yarattı. Antik Yunanda evlenen çiftler, kötü ruhlar için güçlü bir caydırıcı olduğu inancı ile başlarına kekik taçları takarlardı. Kekiği, huzur getirdiği inancı nedeniyle ölen sevdiklerinin mezarlarına da yerleştirirlerdi.

Kekik bitkisi ve uçucu yağı, Antik çağlardan beri tıbbi amaçlar için kullanılmaktadır. Hipokrat ve Maimonides de dahil olmak üzere Yunan doktorlar, sağlık yararları için tavsiye etmişlerdir.

Romalılar Yunanistan'ı fethettiğinde, kekik aromasının tadını aldılar ve ekimini Avrupa ve Kuzey Afrika'ya yaymaya başladılar; bu bölgelerde et, balık gibi yiyecekler için tatlandırıcı olarak da kullanıldı. Gıda kullanımı Orta Çağ'a kadar devam etti, bu dönemde mevcut birkaç gıda aromasından biriydi. Tıbbi uygulaması da devam etti ve insanlar hazımsızlığı, diş ağrısını ve iltihabı gidermek ve öksürüğü bastırmak umuduyla yaprakları çiğnediler. Kekik sonradan, büyük olasılıkla Orta Doğu'dan uzanan Baharat Yolu üzerinden, Çin’e ulaştı. Çinli doktorlar da şifalı ot olarak reçete etmeye başladılar. İngiltere'de ise kekik tütün nefesine katkı maddesi olarak ve poşetlerde parfüm olarak kullanılmıştır.

Kekik uçucu yağı, günümüzde de sağlık faydaları için yaygın olarak kullanılmaktadır. Seyreltilerek topikal olarak kozmetik uygulamalarda veya aromaterapide kullanılabilir.

      ANAHTAR BİLEŞENLER / AKTİF MADDELER

• Carvacrol
• Thymol
• p-cymene
• gamma-terpinene
• Linalool

 

      FAYDALAR

• Antibakteriyal, antimikrobiyal ve antifungal özellik gösterir:

 

• Cilde dost:

 

• Antienflamatuvar özellik gösterir:

Kekik yağı içerdiği karvakrol bileşeni sayesinde antienflamatuar özellik gösterir [8]. Eklem ağrısı gibi vücutta oluşan ağrıları, yaralanmayla ilişkili kızarıklık, tahriş ve rahatsızlıkları yatıştırmaya yardımcı olur [9] [10].

 

• Öksürük ve balgam söktürücü

Kekik yağı bağışıklığı destekler [11].  Kekik yağının solunması balgam söktürmeye, solunum yollarını açmaya, kolay sümkürmeye, soğuk algınlığı ve öksürük semptomlarını azaltmaya yardımcı olur [4].  

 

• Yatıştırıcı

Kekik yağı solunduğu zaman beynin duygusal güç merkezindeki koku reseptörleri, kokuyu sakinleştirici olarak işleyerek beynin ve vücudun rahatlamasını sağlar [12] [13].

 

• Temizleyici:

Antibakteriyal ve antimikrobiyal özelliğinden dolayı kekik yağı doğal ama güçlü bir ev temizlik maddesi olarak çalışabilir. Bir şişe içerisinde 2 bardak su ile 5 damla kekik yağı ve 5 damla limon yağını karıştırılabilir ve yüzey temizleyici olarak kullanabilirsiniz. Aynı zamanda karıncaları ve böceklerini uzak tutmaya yardımcı olur.

 

      UYARILAR

• UÇUCU BİR YAĞDIR, DİREK UYGULAMA CİLTTE TAHRİŞE YOL AÇABİLİR. Topikal olarak uygulamadan önce daima uçucu yağları bir taşıyıcı yağda seyreltin. Cildinizi tahriş etmediğinden emin olmak için isterseniz yağı kullanmadan önce bir yama testi yapabilirsiniz.
• HARİCEN KULLANIM İÇİNDİR, İÇİLMEZ.
• Göz ile temasından kaçınılmalıdır, temas halinde bol su ile yıkanmalıdır.
• İçerisinde bulunan herhangi bir bileşene karşı bilinen bir alerji varsa kullanılmamalıdır.
• Çocukların, hamile veya emziren bayanların, ilaç kullanan kişilerin, kekik yağını kullanmadan önce doktorlarına danışmaları tavsiye olunur.

      AKADEMİK ARAŞTIRMALAR

[1] A. Nostro, T. Papalia (2012). Antimicrobial activity of carvacrol: current progress and future prospectives. Recent Pat Antiinfect Drug Discov., 2012 Apr;7(1):28-35.

[2] R. D. Castro, T. M. P. A. Souza, L. M. D. Bezerra, G. L. S. Ferreira, E. M. M. B. Costa, A. L. Cavalcanti (2015). Antifungal activity and mode of action of thymol and its synergism with nystatin against Candida species involved with infections in the oral cavity: an in vitro study. BMC Complementary and Alternative Medicine volume 15, Article number: 417 (2015)

[3] H. G. Preuss, B. Echard, A. Dadgar, N. Talpur, V. Manohar, M. Enig, D. Bagchi, C. Ingram (2005). Effects of Essential Oils and Monolaurin on Staphylococcus aureus: In Vitro and In Vivo Studies. Toxicol Mech Methods, 2005;15(4):279-85.

[4] Aljaafari, M.N.; AlAli, A.O.; Baqais, L.; Alqubaisy, M.; AlAli, M.; Molouki, A.; Ong-Abdullah, J.; Abushelaibi, A.; Lai, K.-S.; Lim, S.E. (2021).An Overview of the Potential Therapeutic Applications of Essential Oils. Molecules 2021, 26, 628.

[5] J. P. Veenstra, J. J. Johnson (2019).  Oregano (Origanum vulgare) extract for food preservation and improvement in gastrointestinal health. Int J Nutr. 2019; 3(4): 43–52.

[6] W. Zheng, S. Y. Wang (2001). Antioxidant activity and phenolic compounds in selected herbs. J Agric Food Chem., 2001 Nov;49(11):5165-70.

[7] L.T. Chuang, T.H. Tsai, T.J. Lien, W.C. Huang, J.J. Liu, H. Chang, M.L. Chang, P.J. Tsai (2018). Ethanolic Extract of Origanum vulgare Suppresses Propionibacterium acnes-Induced Inflammatory Responses in Human Monocyte and Mouse Ear Edema Models. Molecules. 2018 Aug; 23(8): 1987.

[8] F. V. Silva, A. G. Guimarães, E. R. S. Silva, B. P.S. Neto, F. D. F. Machado, L. J. Q. Júnior, D. D. R. Arcanjo, F. A. Oliveira, R. C. M. Oliveira (2012). Anti-inflammatory and anti-ulcer activities of carvacrol, a monoterpene present in the essential oil of oregano. J Med Food, 2012 Nov;15(11):984-91.

[9] S. Aydın, Y. Öztürk, R. Beis, K. H. C. Başer (1996). Investigation of Origanum onites, Sideritis congesta and Satureja cuneifolia Essential Oils for Analgesic Activity. Phytotherapy Research, Volume10, Issue4, June 1996, Pages 342-344.

[10] M. R. A. Khaki, Y. Pahlavan, G. Sepehri, V. Sheibani, B. Pahlavan (2013). Antinociceptive Effect of Aqueous Extract of Origanum vulgare L. in Male Rats: Possible Involvement of the GABAergic System. Iran J Pharm Res. 2013 Spring; 12(2): 407–413.

[11] Froehlich, Kelly Ann, "Evaluation of Essential Oils (Stay Strong) for Dairy Calves" (2016). Theses and Dissertations. Paper 1013.

[12] Melo FH, Venâncio ET, de Sousa DP, de França Fonteles MM, de Vasconcelos SM, Viana GS, et al. Anxiolytic-like effect of carvacrol (5-isopropyl-2-methylphenol) in mice: involvement with GABAergic transmission. Fundam Clin Pharmacol.2010;24(4):437-443

[13] Kaewwongse M, Sanesuwan K, Pupa P, Bullangpoti V. Essential oil compounds as stress reducing agents in rats. Commun Agric Appl Biol Sci. 2013;78(2):167-172.