Latince (Botanik) İsim: Punica granatum
Bitki Ailesi: Punicaceae
Yaygın Ekstraksiyon Yöntemi: Soğuk sıkım
Tipik Olarak Kullanılan Bitki Bölümü: Tohum / Çekirdek
Renk: Sarı, soluk kehribar
Aromatik Özellik: Meyvemsi tatlı aroma
Nar ismi, orta çağ Latincesi pōmum "elma" ve grānātum "tohumlu" kelimelerinden türetilmiştir. Narın anavatanı günümüz İran'ından kuzey Hindistan'a kadar olan bölge olarak kabul edilir. Orta Doğu, Güney Asya ve Akdeniz bölgelerinde birkaç bin yıldır yetiştirildiği bilinmektedir. Doğu Akdeniz bölgesinde evcilleştirilen ilk meyve ağaçlarından biri olduğu için MÖ 5000 kadar erken bir tarihte evcilleştirilmiş olabileceği düşünülmektedir.
Mezopotamya çivi yazısı kayıtları, MÖ 3000 ortalarından itibaren narlardan söz eder. Antik Mısır’da ölüler, ikinci yaşamın umuduyla, narla birlikte gömülmüşlerdir. Hatshepsut’un mezarında (M.Ö.1470) çok sayıda nar bulunmuştur. On dokuz kadar adak narı, Amenhotep II’nin mezarında (M.Ö. 1450-1415) ele geçmiştir. Tutankhamon’un mezarında ele geçen, gümüş nar biçimli kap, Mısır’da gümüşün nadir kullanılması nedeniyle ilginç bir örnektir. Eski Mısırlılar, narı bir refah ve hırs sembolü olarak görüyorlardı.
Anadolu’nun en eski kültürlerinden biri olan Hititler’de, tarım tanrısı buğday ve narla birlikte betimlenmiştir. M.Ö.14.yüzyılda Uluburun Batığı’nın kargosunda çok sayıda nar bulunmuş olması, Akdeniz’de o zamanlarda ticaretinin yapıldığını göstermesi açısından önemlidir. Side kentinin simgelerinden biri nardır.
Antik dönemin ünlü yazarlarından Herodotos, 7. Kitap, 41 no.’lu kısımda Greko-Pers Savaşları sırasında Pers askerlerinin, uçlarında gümüş ve altın nar olan mızraklar taşıdıklarından söz eder.
İpek Yolu güzergahı boyunca yayılmış olmasından ya da deniz tüccarları tarafından getirilmiş olmasından dolayı, güney Çin ve Güneydoğu Asya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir. Çiçekleri ve olağandışı bükülmüş kabuğu nedeniyle Kore ve Japonya’da bonsai için yaygın olarak kullanılır.
16. yüzyılın sonlarında İspanyol sömürgeciler meyveyi Karayipler ve Amerika'ya (İspanyol Amerikası) tanıttılar.
Bugün Orta Doğu ve Kafkaslar bölgesinde, kuzey ve tropikal Afrika'da, Hint Yarımadası'nda, Orta Asya'da, Güneydoğu Asya'nın daha kuru kısımlarında ve Akdeniz Havzasında yaygın olarak yetiştirilmektedir.
Narın çekirdeklerinden soğuk sıkım yöntemi ile elde edilen nar çekirdeği yağı içerdiği punikik asit gibi yağ asitleri ve polifenoller sayesinde pek çok sağlık faydası sunmaktadır.
ANAHTAR BİLEŞENLER / AKTİF MADDELER
FAYDALAR
Nar çekirdeği yağı , E vitamini ve polifenol içeriğinin zengin oluşu nedeni ile, doğrudan cilt bakımında kullanılabilmektedir. İçerdiği E vitamini gibi antioksidanlar ve punicic acid vücuttaki hücresel hasarı azaltmaya yardımcı olur. İyi bir nemlendirici ve yumuşatıcıdır. Kuru veya tahriş olmuş cilt veya yaşlanan ciltlere yönelik uygulamalarda kullanılabilir. Yaşlılık lekeleri ve kırışıklıkların görülme sıklığını azaltmaya yardımcı olur. Cilt dokusunun daha pırıltılı ve elastik görünmesine katkıda bulunur. [1] [2] [3] [4] [5] [6].
Son yıllarda bir süper gıda olarak lanse edilen nar, iltihabı azaltabilen ve genel sağlığınızı iyileştirebilen bir meyve olarak popülaritesini artırdı. Yapılan araştırmalar nar çekirdeği yağının antienflamatuvar özelliği [3] ile eklem sağlığını korumaya yardımcı olduğunu göstermiştir [9] [10].
UYARILAR
AKADEMİK ARAŞTIRMALAR
[1] Mertens-Talcott SU, Jilma-Stohlawetz P, Rios J, et al. Absorption, metabolism, and antioxidant effects of pomegranate (Punica granatum L.) polyphenols after ingestion of a standardized extract in healthy human volunteers. J Agric Food Chem 2006;54:8956-61.
[2] Afaq F, Mukhtar H. Botanical antioxidants in the prevention of photocarcinogenesis and photoaging. Exp Dermatol 2006;15:678-84.
[3] Jurenka JS. Therapeutic applications of pomegranate (Punica granatum L.): a review. Altern Med Rev 2008;13:128-44.
[4] Zhaoping Li. The Effect of Pomegranate on Aging and Inflammation of the Skin (PomSkin). ClinicalTrials.gov Identifier: NCT02258776.
[5] Boroushaki, H. Mollazadeh, A. R. Afshari (2016). Pomegranate Seed Oil: A Comprehensive Review on its Therapeutic Effects. M. T. Boroushaki et al., IJPSR, 2016; Vol. 7(2): 430-442.
[6] M. A. Shabbir, M. R. Khan, M. Saeed, I. Pasha, A. A. Khalil, N. Siraj (2017). Punicic acid: A striking health substance to combat metabolic syndromes in humans. Lipids Health Dis. 2017; 16: 99.
[7] S. Bassiri-Jahromi (2018). Punica granatum (Pomegranate) activity in health promotion and cancer preventioni. Oncol Rev. 2018 Jan 30; 12(1): 345.
[8] Lansky EP, Harrison G, Froom P and Jiang WG: Pomegranate (Punica granatum) pure chemicals show possible synergistic inhibition of human PC-3 prostate cancer cell invasion across Matrigel™. Investigational new drugs 2005; 23:121-122.
[9] S. Ahmed, N. Wang, B. B. Hafeez, V. K. Cheruvu, T. M. Haqqi (2005). Punica granatum L. extract inhibits IL-1beta-induced expression of matrix metalloproteinases by inhibiting the activation of MAP kinases and NF-kappaB in human chondrocytes in vitro. J Nutr. 2005 Sep;135(9):2096-102.
[10] Z. Rasheed, N. Akhtar, T. M. Haqqi (2010). Pomegranate extract inhibits the interleukin-1β-induced activation of MKK-3, p38α-MAPK and transcription factor RUNX-2 in human osteoarthritis chondrocytes. Arthritis Res Ther. 2010;12(5):R195.
