Latince (Botanik) İsim: Cucurbita sp.
Bitki Ailesi: Cucurbitaceae
Yaygın Ekstraksiyon Yöntemi: Soğuk sıkım
Tipik Olarak Kullanılan Bitki Bölümü: Tohum
Renk: Koyu yeşil
Aromatik Özellik: Yoğun fındıksı aroma
“Yeşil Altın” olarak da adlandırılan sakız kabağı tohumu yağı eski bir tarihe sahiptir. Orta Amerika kökenlidir ve esas olarak Meksika'da binlerce yıldır bir kültür bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Amerika'nın “keşfedilmesinden” sonra balkabağı Avrupa ve Asya'ya ithal edilmiştir ve burada hala popüler bir sebzedir. Bununla birlikte, mutant bir kabak türü olan sakız kabağı tohumu yağının çıkarılması uzun zaman sonra başlamıştır.
18. yüzyılda kabak çekirdeğinin kullanılabilirliği biliniyordu. 1739'dan bir referans kitabı kabak çekirdeği hakkında şunları yazıyor: “… genellikle soğutma emülsiyonları ve sütler, ayrıca diğer içecekler ve çorbalar yapmak için kullanılır. Pürüzsüz bir cilt yapan beyaz, tatlı bir yağ sıkılır…”. Üç yıl sonra, 1742 tarihli bir belge ise, Steiermark köyü Rassach'ta 14 kilo balkabağı yağı mirasından bahseder.
1773 yılında, Avusturya İmparatoriçesi Maria Theresia, kabak çekirdeğinin normal bir gıda olarak kullanılmamasını, “merhemler” üretilmesi için kimyager dükkanlarına verilmesini emretti.
Birinci Dünya Savaşı'ndan önce sakız kabağı tohumu yağı ticari bir ürün değildi, sadece çiftçilerin kendi ihtiyaçlarını karşılaması için kullanılıyordu. Savaş sonrası sanayileşme ile birlikte ticari bir ürün haline geldi.
Sakız kabağı tohumu yağı, fitosteroller, proteinler, çoklu doymamış yağ asitleri (PUFA), antioksidan vitaminler, karotenoidler ve tokoferoller ve çeşitli elementler açısından zengin bir doğal kaynaktır ve sağlık için insan diyetinde olması önerilir. Bu zengin içeriği ile pek çok fayda sunmaktadır.
ANAHTAR BİLEŞENLER / AKTİF MADDELER
FAYDALAR
Sakız kabağı tohumu yağının tokoferol ve karotenoid gibi yüksek antioksidan vitaminleri içerdiği çeşitli çalışmalarla kanıtlanmıştır [1]. Cildin ve saçın nemlenmesine, yaşlanma etkilerinin azaltılmasına yardımcı olur. İçerdiği linoleik asit sayesinde saç büyümesini desteklediği yönde çalışmalar da mevcuttur. [2] [3] Özellikle erkeklerde saç büyümesi üzerinde olumlu etkiler göstermiştir [4].
Sakız kabağı tohumu yağı doymamış yağ asitleri bakımından zengindir. Kötü kolesterolü düşürmeye ve kalp sağlığına destek olur [5] [6] [7].
Prostat büyümesi yaygın bir durumdur. Bu son derece ağrılı olabilir ve idrar akışını engelleyebilir. Sakız kabağı tohumu yağı prostat büyümesinden kaynaklı oluşan bu problemlerin azaltılmasına yardımcı olur [8] [9].
Araştırmalar, sakız kabağı tohumu yağının böbrekler, mesane ve üretradan oluşan idrar yolları sağlığını olumlu etkilediğini göstermiştir [10] [11].
UYARILAR
AKADEMİK ARAŞTIRMALAR
[1] B. Lestari, E. Meiyanto (2018). A Review: The Emerging Nutraceutical Potential of Pumpkin Seeds. Indones. J. Cancer Chemoprevent., 9(2), 92-101
[2] Ryu, H.S.; Jeong, J.; Lee, C.M.; Lee, K.S.; Lee, J.-N.; Park, S.-M.; Lee, Y.-M. Activation of Hair Cell Growth Factors by Linoleic Acid in Malva verticillata Seed. Molecules 2021, 26, 2117.
[3] V. Hajhashemi, P. Rajabi, M. Mardani (2019). Beneficial effects of pumpkin seed oil as a topical hair growth promoting agent in a mice model. AJP, Vol. 9, No. 6, Nov-Dec 2019.
[4] Y. H. Cho, S. Y. Lee, D. W. Jeong, E. J. Choi, Y. J. Kim, J. G. Lee, Y. H. Yi, H. S. Cha (2014). Effect of Pumpkin Seed Oil on Hair Growth in Men with Androgenetic Alopecia: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial. Evid Based Complement Alternat Med. 2014; 2014: 549721.
[5] H. F. Ayyildiz, M. Topkafa, H. Kara (2019). Pumpkin (Cucurbita pepo L.) Seed Oil. Chemistry and Functionality, May 19, (pp.765-788).
[6] Qamar Abbas Syed, Mafia Akram, Rizwan Shukat. Nutritional and Therapeutic Importance of the Pumpkin Seeds. Biomed J Sci & Tech Res 21(2)- 2019. BJSTR. MS.ID.003586.
[7] 1. El Mosallamy AE, AA Sleem, OM Abdel Salam, N Shaffie, SA Kenawy (2012) Antihypertensive and cardioprotective effects of pumpkin seed oil. Journal of Medicinal Food 15(2): 180-189.
[8] Gossell-Williams M, Davis A, O’Connor N, authors. Inhibition of testosterone-induced hyperplasia of the prostate of Sprague-Dawley rats by pumpkin seed oil. J Med Food. 2006;9:284–6.
[9] H. Hong, C.-S. Kim, S. Maeng (2009). Effects of pumpkin seed oil and saw palmetto oil in Korean men with symptomatic benign prostatic hyperplasia. Nutr Res Pract. 2009 Winter; 3(4): 323–327.
[10] M. Nishimura, T. Ohkawara, H. Sato, H. Takeda, J. Nishihira (2014). Pumpkin Seed Oil Extracted From Cucurbita maxima Improves Urinary Disorder in Human Overactive Bladder. J Tradit Complement Med. 2014 Jan-Mar; 4(1): 72–74.
[11] Caili, F., Huan, S. and Quanhong, L., 2006, A Review on Pharmacological Activities and Utilization Technologies of Pumpkin, Plant Foods Hum. Nutr., 61(2), 73–80.
[12] Fahim, A. T., Abdel-Fattah, A. A., Agha, A. M. and Gad, M. Z., 1995, Effect of Pumpkin Seed Oil on The Level of Free Radical Scavengers Induced During Adjuvant-arthritis in Rats, Pharmacol. Res., 31(1), 73–79.
[13] A. A. Ibrahim, T. F. M. Salih, S. J. Ibrahim, T. H. Al-Noor (2018). Facial Acne Therapy by Using Pumpkin Seed Oil with Its Physicochemical Properties. App. Sci. Report. 23 (1), 2018: 39-47.