Latince (Botanik) İsim: Cypressus sempervirens
Bitki Ailesi: Cupressaceae
Yaygın Ekstraksiyon Yöntemi: Buharla distilasyon
Tipik Olarak Kullanılan Bitki Bölümü: Kozalak
Renk: Soluk sarı
Aromatik Özellik: Taze, otsu, odunsu ve hafif iğne yapraklı aroma
Servi kozalağı yağı, Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'nın daha sıcak ılıman ve subtropikal bölgelerinde doğal olarak dağılmış olan Cupressaceae botanik ailesindeki iğne yapraklı, yaprak dökmeyen ağaçlardan elde edilir. Koyu yeşil yaprakları, yuvarlak kozalakları ve küçük sarı çiçekleri ile tanınan servi ağaçları, tipik olarak 25-30 metre boyuna ulaşır.
Servi ağaçlarının antik Pers, Suriye veya Kıbrıs kökenli olduğu ve Etrüsk kabileleri tarafından Akdeniz bölgesine getirildiği tahmin ediliyor. Akdeniz'in eski uygarlıkları arasında servi, ölüm ve yas sembolü haline gelmiştir. Çünkü karakteristik şekilleri ile dimdik ayakta ve göğe doğru yükselirken, ölümsüzlüğü ve umudu simgelemişlerdir. Servinin botanik ismindeki “sempervirens”, “sonsuza kadar yaşar” anlamına gelmektedir. Etrüskler, servinin iblisleri uzaklaştırabileceğine inandıkları için ağacı genellikle mezar yerlerine dikmişlerdir. Eski Mısırlılar, tabutları oymak ve lahitleri süslemek için servi ağacını kullanırken, eski Yunanlılar onu tanrıların heykellerini oymak için kullanmışlardır. Antik dünyanın her yerinde bir servi dalı taşımak, ölülere saygının yaygın olarak kullanılan bir işaretiydi.
Orta Çağ boyunca hem ölümü hem de ölümsüz ruhu temsil eden servi ağaçları mezarların etrafına dikilmeye devam etti. Viktorya dönemi boyunca devam eden ağaç, ölümle olan ilişkisini sürdürmüş ve hem Avrupa'da hem de Orta Doğu'da mezarlıkların çevresine dikilmeye devam etmiştir.
Günümüzde servi ağaçları popüler süs bitkileridir. Servi kozalağı yağı da alternatif ilaçlarda, doğal parfümeride ve kozmetikte popüler bir bileşen olarak kullanılmaktadır.
İçerdiği aktif maddeler sayesinde pek çok fayda sunmaktadır.
ANAHTAR BİLEŞENLER / AKTİF MADDELER
FAYDALAR
Servi kozalağı yağının hoş aroması, onu doğal deodorantlarda ve parfümlerde, şampuanlarda ve saç kremlerinde, özellikle erkeksi çeşitlerde popüler bir öz haline getirmiştir.
Servi kozalağı yağı, stres seviyesini azaltmaya yardımcı olur [3]. Ruh hali üzerinde enerji verici ve canlandırıcı bir etkiye sahip olduğu da bilinmektedir. Aynı zamanda özgüven, irade, azim ve motivasyonu geliştirmeye yardımcı olduğuna dair çalışmalar mevcuttur [4].
Servi kozalağı yağı içerdiği alfa pinen bileşeni sayesinde antienflamatuvar özellik gösterir. Sağlıklı dolaşımı desteklediği için, yorgun, huzursuz veya ağrıyan kaslara yönelik aromaterapi masajlarında popülerdir.
UYARILAR
AKADEMİK ARAŞTIRMALAR
[1] A. Orchard, S. van Vuuren (2017). Commercial Essential Oils as Potential Antimicrobials to Treat Skin Diseases. Evid Based Complement Alternat Med. 2017; 2017: 4517971.
[2] S. A. Emami, Z. Tayarani-Najaran, M. S. Ghannad, P. K. Karamadini, M. K. Karamadini (2009). Antiviral Activity of Obtained Extracts from Different Parts of Cupressus sempervirens against Herpes Simplex Virus Type 1. Iranian Journal of Basic Medical Sciences, Vol. 12, No. 3-4, Autumn 2009, 133- 139.
[3] Q. Li, M. Kobayashi, Y. Wakayama, H. Inagaki, M. Katsumata, Y. Hirata, K. Hirata, T. Shimizu, T. Kawada, B.J. Park, T. Ohira, T. Kagawa, Y. Miyazaki (2009). Effect of Phytoncide from Trees on Human Natural Killer Cell Function. Int J Immunopathol Pharmacol, Oct-Dec 2009;22(4):951-9.
[4] Peter Holmes LAc, MH, Aromatica Volume 2: A Clinical Guide to Essential Oil Therapeutics, Applications and Profiles (London and Philadelphia: Singing Dragon, 2019, 186-187.
[5] S. A. Selim, M. E. Adam, S. M. Hassan, A. R. Albalawi (2014). Chemical composition, antimicrobial and antibiofilm activity of the essential oil and methanol extract of the Mediterranean cypress (Cupressus sempervirens L.). BMC Complement Altern Med. 2014; 14: 179.
[6] A. İsmail, L. Hamrouni, M. Hanana, S. Gargouri (2013). Chemical composition, bio-herbicidal and antifungal activities of essential oils isolated from Tunisian common cypress (Cupressus sempervirens L.). Journal of Medicinal Plant Research, May 2013 7 (16) : 1070-1080.
[7] M. Sepehrimanesh, N. Samimi, O. Koohi-Hosseinabadi, M. Mokhtari, S. Amiri-Zadeh, M. Farjam (2018). Effects of Cupressus sempervirens extract on the healing of acetic acid-induced ulcerative colitis in rat. Journal of coloproctol (rio j). 2018;38(4):309–313.
[8] H. Özbek, B. S. Yılmaz (2017). Anti-inflammatory and Hypoglycemic Activities of Alpha-pinene. Acta Pharm. Sci. Vol 55 No: 4. 2017.